Wełna merino czy kaszmir – co lepsze? Porównanie właściwości i zastosowań

Wybierając ciepłe ubrania na zimę, często stajemy przed dylematem – postawić na wełnę merino czy może zainwestować w luksusowy kaszmir? Oba rodzaje wełny mają swoje unikalne cechy i zalety. W tym artykule przyjrzymy się bliżej wełnie merino i kaszmirowi, porównując ich właściwości, pochodzenie i zastosowania. Dowiesz się też o innych cenionych rodzajach wełny, takich jak wełna jagnięca czy alpaka.

Czym charakteryzuje się wełna merino?

Wełna merino pochodzi od owiec rasy merino. Jest znana ze swojej miękkości, doskonałych właściwości termoregulacyjnych i odporności na nieprzyjemne zapachy. Dzięki temu świetnie sprawdza się jako materiał na ciepłą odzież oraz bieliznę termiczną.

merino ma szerokie zastosowanie – od delikatnych swetrów, przez czapki i szaliki, po skarpety i bieliznę całoroczną. Wełna merinoowa jest chętnie wybierana przez osoby ceniące sobie komfort i funkcjonalność, a przy tym naturalne materiały.

Sekret wyjątkowych właściwości wełny merino tkwi m.in. w budowie włókien. Są one cieńsze niż w przypadku zwykłej wełny owczej, a przy tym pokryte drobnymi łuseczkami, które tworzą kieszenie powietrzne. To właśnie dzięki nim wełna merinowa tak dobrze izoluje ciepło.

Pochodzenie i włókno wełny merinoowej

Jak już wspomnieliśmy, wełna merino pochodzi od specjalnej rasy owiec merino. Zwierzęta te początkowo hodowano głównie w Hiszpanii, ale z czasem merino zyskał popularność na całym świecie. Dziś największymi producentami wełny merinoowej są Australia i Nowa Zelandia. Jednym z topowych importerów i producentów produktów z tego rodzaju wełny jest firma Paterns, która działa na rynku Polskim od wielu lat.

Wełnę pozyskuje się podczas strzyżenia owiec, które odbywa się zwykle raz do roku. Następnie surowiec jest sortowany, czyszczony i przędzony na włóczkę o różnej grubości. Grubość włókna wełny merino określa się w mikronach i wynosi ona zwykle od 15 do 24 μm.

Im cieńsze włókno, tym wełna jest delikatniejsza i mniej „gryząca” w kontakcie ze skórą. Dla porównania, standardowa wełna owcza ma grubość ok. 27-40 mikronów. Wełna merinoowa dzięki cieńszym włóknom jest zatem nie tylko cieplejsza, ale i przyjemniejsza w dotyku.

Zalety i wady wełny merino

Niewątpliwą zaletą wełny merino jest jej miękkość i przyjemność w kontakcie ze skórą. W przeciwieństwie do zwykłej wełny, merino nie gryzie i nie powoduje podrażnień. Kolejnym plusem jest doskonałe ciepło i termoregulacja – wełna merinoowa sprawdza się zarówno jako warstwa izolująca w mrozy, jak i oddychający materiał na cieplejsze dni.

Wełna merino ma właściwości antybakteryjne i nie chłonie nieprzyjemnych zapachów. Zawdzięcza to specjalnej substancji – lanolinie, która w naturalny sposób pokrywa włókna. Dzięki temu ubrania z merino (przykład: wzorzyste ubrania merino) nie wymagają częstego prania, co dodatkowo przedłuża ich żywotność.

Merinoowe wdzianka mają jednak też pewne wady. Przede wszystkim wełna ta, choć trwała, jest dość delikatna. Wymaga ostrożnego użytkowania i specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Wełna merino ma też tendencję do mechacenia. No i trzeba liczyć się z wyższą ceną niż w przypadku zwykłej wełny.

„Jako wieloletni hodowca owiec rasy merino, mogę potwierdzić wyjątkową jakość pozyskiwanej z nich wełny. Odpowiednia dieta, warunki hodowli i staranny dobór osobników pozwalają uzyskać włókno o grubości 16-19 mikronów, nieporównywalne z żadną inną wełną. To prawdziwy skarb w świecie włókiennictwa.” – Juan Fernández García, hodowca z Estremadury.

Kaszmir – luksusowa odmiana wełny

Obok merinoa, kaszmir uchodzi za jedną z najbardziej luksusowych odmian wełny. Cienkie, jedwabiste włókna i niezrównana miękkość sprawiają, że jest on pożądany na całym świecie. Materiał ten ceniony jest także za lekkość, ciepło i piękny wygląd.

Wełna kaszmirowa znajduje zastosowanie głównie w produkcji ekskluzywnej odzieży wierzchniej – swetrów, kardiganów, płaszczy, czapek i szali. Ze względu na wysoką cenę, ubrania w 100% z kaszmiru należą do rzadkości. Częściej spotyka się wełnę kaszmirową z domieszką jedwabiu, bawełny czy poliamidu.

Aby uzyskać kaszmir najwyższej jakości, włókna czesze się delikatnie z podszycia zimowego okrywy kóz. Następnie surowiec jest starannie sortowany – tylko najcieńsze i najdłuższe włoski nadają się do produkcji przędzy. Proces ten jest czasochłonny i wymaga wprawnych rąk, co przekłada się na wysoką cenę kaszmiru.

Skąd pochodzi kaszmir i jaka jest grubość jego włókien?

Kaszmir to wełna pozyskiwana z kóz kaszmirskich, które żyją na wysokości 4000-5000 m n.p.m. w surowych warunkach Himalajów. Zwierzęta te mają gęstą, wełnistą sierść, która chroni je przed mrozem i wiatrem. Najcenniejsza jest miękka wełna z podszycia, zwana właśnie kaszmirem.

Kozy kaszmirskie występują głównie w Chinach, Mongolii, Indiach, Pakistanie i Afganistanie. Rocznie pozyskuje się z nich zaledwie kilka tysięcy ton wełny, co czyni kaszmir bardzo rzadkim i drogocennym surowcem.

Grubość włókna kaszmiru jest jeszcze mniejsza niż w przypadku wełny merino i wynosi zaledwie 14-19 mikronów. Dla porównania, ludzki włos ma średnicę ok. 75 μm. Tak cienkie włókno sprawia, że kaszmir jest niewiarygodnie miękki i delikatny w dotyku.

Dlaczego kaszmir jest tak ceniony?

Kaszmir zachwyca przede wszystkim niezrównaną miękkością. Ubrania z tego materiału są przyjemne w kontakcie z ciałem, nie gryzą i nie podrażniają skóry. Kolejną zaletą kaszmiru jest jego lekkość – swetry czy szale są zwiewne i niemal niewyczuwalne podczas noszenia.

Mimo niewielkiej grubości włókien, kaszmir doskonale zatrzymuje ciepło. Dzieje się tak dzięki zawartości w wełnie specjalnego białka – keratyny, które tworzy izolujące kieszenie powietrzne. Kaszmir zapewnia też świetną oddychalność i pozwala skórze swobodnie oddychać.

Wełna kaszmirowa ma piękny, naturalny połysk i szlachetny wygląd. Dostępna jest w wielu odcieniach – od śnieżnej bieli, przez beże i brązy, po głębokie granaty i czernie. Kaszmir nie mechaci się tak łatwo jak inne wełny i długo zachowuje nienaganny wygląd.

Niestety, wszystkie te zalety mają swoją cenę – i to całkiem dosłownie. Kaszmir należy do najdroższych rodzajów wełny. Sweter czy szal w 100% z tego materiału może kosztować kilka tysięcy złotych. Warto jednak zainwestować w choć jeden kaszmir dobrej jakości – posłuży nam przez wiele sezonów.

Mój kaszmir to ukochany sweter, który dostałam od babci. Mimo że ma już ponad 20 lat, wciąż zachwyca miękkością i wygląda jak nowy. Uwielbiam otulać się nim w chłodne dni. To mój osobisty luksus na co dzień.

Porównanie wełny merino i kaszmiru

Choć wełna merino i kaszmir mają wiele cech wspólnych, jak miękkość czy dobre właściwości termoizolacyjne, to różnią się od siebie pod wieloma względami. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich, aby ułatwić wybór między tymi dwoma luksusowymi rodzajami wełny.

Który rodzaj wełny jest cieplejszy?

Zarówno ubrania w 100% z merino, jak i kaszmir zapewniają doskonałą izolację cieplną. Włókna obu rodzajów wełny są cienkie i skręcone, dzięki czemu tworzą warstwę zatrzymującą ciepło. Przewagę ma tu jednak kaszmir – jego włosie jest jeszcze drobniejsze i gęstsze niż w merinoie.

Nie oznacza to jednak, że wełna merinoowa nie nadaje się na mrozy. Przeciwnie – swetry czy kurtki z grubszej odmiany merinoa (19-24 μm) poradzą sobie nawet w bardzo niskich temperaturach. Cieńsze włókna sprawdzą się z kolei jako całoroczna bielizna termoaktywna.

Miękkość i komfort noszenia

W kategorii miękkości i delikatności dla skóry bezapelacyjnie wygrywa kaszmir. Jego jedwabiste, cienkie włókna są praktycznie niewyczuwalne na ciele. Wełna merino, choć również bardzo miękka, może być dla niektórych osób nieco „gryzącą”, zwłaszcza w grubszych odmianach.

Jeśli mamy bardzo wrażliwą skórę, skłonną do podrażnień, lepszym wyborem będzie kaszmir. merino natomiast sprawdzi się jako przyjazna dla ciała wełna dla większości z nas. Warto też zwrócić uwagę na grubość włókna – im mniejsza liczba mikronów, tym wełna delikatniejsza.

Który materiał jest droższy i dlaczego?

Ze względu na czasochłonny proces pozyskiwania i obróbki, a także niewielką podaż surowca, to kaszmir jest zdecydowanie droższy od wełny merino. Ceny swetrów czy płaszczy mogą sięgać kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych za sztukę.

Wełna merinoowa, choć również należy do segmentu premium, jest bardziej przystępna cenowo. Dobrej jakości sweter z merinoa kupimy już za kilkaset złotych. Oczywiście, cena rośnie wraz z grubością włókna, pochodzeniem wełny i marką producenta.

Wybór między kaszmirem a merinoem to zatem często kwestia zasobności portfela. Warto jednak pamiętać, że oba rodzaje wełny cechuje wysoka jakość i trwałość. Przy odpowiedniej pielęgnacji posłużą nam przez wiele sezonów, stanowiąc dobrą inwestycję na lata.

Inne luksusowe rodzaje wełny

Poza wełną merino i kaszmirem, na rynku znajdziemy też inne ekskluzywne rodzaje wełny. Każdy z nich ma swoje unikalne cechy i zastosowania. Przyjrzyjmy się pokrótce najpopularniejszym z nich.

Wełna jagnięca – pierwsze strzyżenie owiec

Wełna jagnięca (ang. lambswool) to wełna pozyskana z pierwszego strzyżenia młodych owiec, w wieku około 7 miesięcy. Jest niezwykle miękka i ciepła, a przy tym delikatna i lekka. Grubość włókna wełny jagnięcej to zwykle 23-26 mikronów.

Ze względu na niewielką podaż i pracochłonność pozyskiwania, wełna jagnięca jest dość droga. Używa się jej głównie do produkcji swetrów, czapek, szalików i rękawiczek. Ubrania z lambswool są miłe w dotyku i dobrze sprawdzają się w chłodne dni.

Zalety wełny z alpaki

Kolejną szlachetną odmianą jest wełna z alpaki. Pozyskuje się ją od andyjskich zwierząt spokrewnionych z lamami – alpak, które słyną z jedwabiście miękkiego i ciepłego runa. Wełna alpakowa jest lekka, oddychająca i ma właściwości termoregulacyjne.

Szczególnie ceniona jest wełna z młodych alpak, zwana baby alpaka. Ma ona grubość włókna około 22 mikronów i charakteryzuje się wyjątkową delikatnością. Wełna z dorosłych osobników jest nieco grubsza, ale wciąż zaliczana do rodzajów luksusowych.

Wełna z alpaki, podobnie jak kaszmir, ma właściwości antyalergiczne i jest odporna na wchłanianie kurzu oraz roztoczy. To dobra wiadomość dla alergików. Ponadto pięknie się układa i nie gniecie, dzięki czemu nadaje się na eleganckie ubrania wierzchnie.

• Moher – wełna z kóz angorskich, bardzo lekka i miękka
• Wełna wielbłądzia – ciepła i trwała, o charakterystycznym brązowym kolorze
• Wełna z jak – pozyskiwana od jaków, gruba i wytrzymała

Jak widać, rodzajów luksusowej wełny jest całkiem sporo. Każdy z nich ma swoje wyjątkowe cechy i przeznaczenie. Wybierając wełniane ubranie warto zwrócić uwagę nie tylko na rodzaj wełny, ale też na jej jakość i grubość włókna. Im cieńsze, tym szlachetniejszy i bardziej ekskluzywny materiał.

Pamiętajmy też, że inwestycja w dobrej jakości wełnę, czy to merino, kaszmir, czy inną, to inwestycja na lata. Przy odpowiedniej pielęgnacji wełniane ubrania posłużą nam przez wiele sezonów, zapewniając ciepło, komfort i ponadczasowy styl. Warto postawić na naturalne, szlachetne włókna.